Pomysły na jednodniowe wyjazdy w centralnej Polsce – okolice Łodzi
W ramach ogólnopolskiej akcji #PodrozujDoTutaj mamy przyjemność zaprezentować Wam kilka pomysłów na wyjazdy w bliższe i dalsze okolice Łodzi, zarówno na te jednodniowe jak i weekendowe. Zobaczcie co tym razem dla Was przygotowaliśmy.
Gdy tylko Bartek z Paragonu w Podróży i Marcin z Wędrownych Motyli zapytali nas czy chcielibyśmy wziąć udział w akcji #PodróżujDoTutaj nie zastanawialiśmy się ani chwili! Z przyjemnością i nieskrywaną radością zgodziliśmy się pokazać fantastyczne zakątki wokół Łodzi.
Bo właśnie na tym polega akcja #PodróżujDoTutaj. 16 blogerów z całej Polski pokaże Wam 5 lub 9 prawdziwych perełek wokół wybranego miasta z danego województwa. Bo czas, kiedy z nagłówków nie schodzi słowo koronawirus, a Polacy nie tylko martwią się tym gdzie wyjechać na wakacje, ale czy w ogóle będzie to możliwe, to czas kiedy możemy odkrywać nieśpiesznie najbliższe okolice. Bo to jest możliwe i właśnie do tego chcemy poprzez tą akcję zachęcać.
Podróżowanie to nie tylko egzotyczne, dalekie wyjazdy. Podróżowanie to stan umysłu ;) Dla nas przez ostatnie lata podróżowanie stało się czymś więcej niż hobby. To już ważna część naszego życia, a kiedy zamknięto nas w domu nie mogliśmy się w tym wszystkim odnaleźć. Od kiedy można już rekreacyjnie wychodzić, od kiedy otwarte są hotele coraz śmielej i coraz dalej ruszamy w drogę.
Miejsc w województwie łódzkim odkryliśmy już naprawdę sporo. Jedną z najciekawszych przygód było odkrywanie zamków w województwie łódzkim w ramach Mistrzostw Blogerów. Ale w akcji #PodrozujDoTutaj chodzi o pokazanie czegoś więcej, czegoś nowego, mniej znanego i nie koniecznie w granicach województwa (bardziej liczy się odległość od danego miasta).
W naszych propozycjach stawiamy na różnorodność! Zobaczycie tutaj zamki, pałace, piękne parki i ogrody, lasy, jeziora, miejsca zarówno dla fanów jednośladów jak i sportów wodnych. Jesteśmy przekonani, że każdy znajdzie tutaj coś dla siebie – Ci, którzy potrzebują aktywnego wypoczynku, jak również Ci co szukają miejsc spokojnych i odpoczynku, a także rodziny z dziećmi.
--- autopromocja ---
Mapa Łodzi z ponad 120 punktami!
Polecamy naszą mapę!
Szukasz mapy z atrakcjami Łodzi? Tutaj znajdziesz ponad 120 punktów na jednej mapie, od atrakcji, ciekawych miejsc, po noclegi i restauracje. Odkrywaj z nami Łódź!
>>> Polecamy również naszą książkę “Łódzkie dla każdego”! W książce znajdziesz 268 stron pełnych inspiracji, opisów, proponowanych tras zwiedzania, naszych ocen oraz praktycznych informacji. Wyruszaj w drogę i zwiedzaj z nami centralną Polskę!
Przedstawiamy Wam zatem listę miejsc z okolic Łodzi plus jedno, ciekawe miejsce w samej stolicy województwa. Większość jest w zakresie 50 km od centrum miasta, ale niektóre znajdują się ciut dalej, chociaż dojazd niekoniecznie zajmie więcej niż do tych zlokalizowanych bliżej. Idealne miejsca na jednodniowy wypad w centralnej Polsce :)
No to lecimy!
W tym tekście przeczytasz o:
Pomysł na jednodniowy wyjazd w okolice Łodzi, w wersji filmowej
Zaczniemy jednak inaczej, bo jest też wersja filmowa! Zapraszamy na nasz kanał YouTube gdzie również pokazujemy miejsca w okolicy Łodzi, czyli w sam raz na krótki wypad w centralną Polskę,
Więcej oczywiście jak zawsze poniżej. Plus mapa na samym dole :)
1. Uniejów: Termy, Zamek, Zagroda młynarska.
Nasz pomysł na wycieczkę w kierunku północno-zachodnim to wyjazd do Uniejowa. W zależności od tego co Was interesuje proponujemy wypoczynek w Termach Uniejów, spacer do Zamku Arcybiskupów Gnieźnieńskich (obecnie hotel, ale można oglądać go z zewnątrz oraz wejść na dziedziniec) oraz po parku (uważajcie na grasującą Białą Damę!). W parku wyznaczona jest ścieżka dydaktyczna, więc przy okazji zażywania świeżego powietrza można co nieco się doedukować ;)
Do Term w miarę możliwości zachęcamy aby przyjechać w tygodniu lub w weekend z samego rana, bo jest to dość popularne miejsce. Nam nigdy nie zdarzyło się stać w długich kolejkach, ale to dlatego, że jesteśmy z reguły na otwarciu albo w okresie jesienno-zimowym. Polecamy wręcz wypoczynek w gorących termalnych wodach w basenach zewnętrznych, kiedy temperatura powietrza jest bliska zeru lub nawet niższa.
Niedaleko Term znajduje się Zagroda Młynarska z drewnianym dworkiem z lat 80tych oraz dwoma wiatrakami. Można tutaj uczestniczyć w warsztatach rzemieślniczych czy zobaczyć zabytkowe pojazdy konne i narzędzia.
Uniejów jest również dobrym miejscem na spływ kajakowy po Warcie.
Na koniec intensywnego dnia polecamy zajrzeć do browaru Wiatrak, gdzie można całkiem smacznie zjeść, a do tego mają świetny kącik dla dzieci.
O Uniejowie możecie więcej poczytać w dedykowanym wpisie.
Dojazd:
Sugerujemy podróż samochodem: dojazd do Uniejowa jest bardzo prosty, wystarczy kierować się drogą krajową nr 72 na północny zachód. Droga zajmuje około godziny jazdy od Łodzi.
2. Łęczyca, Tum i geometryczny środek Polski
W Łęczycy znajduje się Zamek Królewski z XIV wieku, wzniesiony za panowania Kazimierza Wielkiego.
Wyjazd do Łęczycy polecamy szczególnie w sierpniu, kiedy odbywa się na Zamku w Łęczycy słynny Międzynarodowy Turniej Rycerski. Niestety, nie wiemy czy w tym roku dojdzie do skutku, więc zachęcamy do śledzenia aktualności na stronie zamku. Pamiętajcie tylko, że będąc w Łęczycy trzeba wystrzegać się słynnego Diabła Boruty ;) Na zamku jest nawet specjalna wystawa poświęcona właśnie jemu.
Niedaleko Łęczycy, we wsi Tum znajduje się archikolegiata, którą koniecznie trzeba uwzględnić podczas odkrywania okolic Łęczycy. W końcu to jeden z najstarszych zabytków na ziemiach województwa łódzkiego. Kościół, którego początki datuje się na XII wiek imponuje przede wszystkim rozmiarem. Zaskakuje już sam fakt, że tak potężna budowla znajduje się w tak małej miejscowości.
Jednak według historyków to właśnie tutaj znajdowało się grodzisko, które pełniło bardzo ważne funkcje dawnego państwa Piastów. A teraz najważniejsze – grodzisko to, jest obecnie rekonstruowane i możemy tutaj spodziewać się naprawdę ciekawego miejsca, przepełnionego historią. Prace miały być zakończone jesienią b.r. ale w obecnych czasach różnie bywa ;)
Jeśli zwiedzacie okolice rowerem (co bardzo polecamy!), to proponujemy zrobić sobie przejażdżkę do geometrycznego środka Polski, czyli do miejscowości Piątek (ok 20 km, godzina jazdy rowerem, samochodem też to jest do zrobienia ;) ). Chociaż jeżeli mamy być bardziej dokładni, to trzeba dodać, iż w 2018 roku przeliczono jeszcze raz gdzie znajduje się środek Polski i znajduje się on w gminie Piątek, we wsi Balków.
Dojazd:
Samochodem: najłatwiej i najszybciej dojedzie się do Łęczycy jadąc na Zgierz, a następnie DK 91. Droga przy dobrych wiatrach zajmuje 40-50 minut.
Pociąg: do Łęczycy jeżdżą pociągi Łódzkiej Kolej Aglomeracyjnej, IC oraz Regio. Ceny biletów zaczynają się od 11 zł w jedną stronę za osobę dorosłą, a podróż trwa około godziny.
3. Park Arkadia i Pałac Radziwiłłów w Nieborowie.
Kolejny pomysł na cały dzień – tym razem będzie romantycznie! Kolejność odwiedzenia dowolna, ale warto mieć na uwadze, że w weekendy około południa bywa tutaj więcej osób, więc polecamy przyjechać rano lub pod koniec dnia.
Do pałacu w Nieborowie mamy osobiście olbrzymi sentyment. Wielokrotnie odwiedzaliśmy to miejsce jako para, narzeczeni, aż w końcu mieliśmy tam sesję ślubną. Historia tego miejsca sięga XIV wieku, kiedy stał tu drewniany dwór. Obecnie znajdujący się budynek został zbudowany w XVII wieku i jest udostępniony do zwiedzania za dodatkową opłatą (wejście na teren ogrodu również jest płatny). Wewnątrz czekają bogato zdobione i wyposażone pokoje, piękna klatka schodowa zdobiona ceramicznymi płytkami, liczne obrazy i portrety. Zdecydowanie warto zajrzeć do środka.
Przyjeżdżaliśmy tutaj również tylko po to, aby pospacerować po pięknym ogrodzie, w stylu francuskim.
Jeśli bardziej niż sam pałac interesuje Was spędzenie czasu na świeżym powietrzu, to zajrzyjcie do znajdującego się tuż obok Ogrodu Romantycznego Heleny Radziwiłłowej w Arkadii.
Park został założony w XVIII wieku i jest pełen obiektów które miały tutaj stworzyć mityczną krainę. Znajdziemy tutaj rzymski akwedukt, łuk kamienny, Świątynię Diany, ruiny budynków i liczne rzeźby. Warto chodzić, błądzić, szukać i odkrywać nowe zakątki.
Dojazd:
Samochodem: Nieborów znajduje się pomiędzy Łodzią i Warszawą, tuż przy zjeździe z autostrady A2 na Łowicz. Z Łodzi droga zajmuje około godziny.
4. Arboretum SGGW w Rogowie
W kierunku wschodnim chcielibyśmy zaprosić Was do jednego z najcenniejszych i najbogatszych arboretów w Europie, a znajduje się ono niedaleko Łodzi, w Rogowie.
Jeśli pamiętacie je tylko z wycieczek szkolnych paręnaście czy kilkadziesiąt lat temu, to warto zobaczyć na własne oczy jak to miejsce się zmieniło.
Arboretum w Rogowie zajmuje dość rozległy teren, więc każdy na miejscu znajdzie dla siebie kawałek ciszy i spokoju. Można spacerować po lesie oglądając egzotyczne drzewa i kwiaty, podziwiać skalniaki oraz ciekawe instalacje. Wiosną oraz latem można tu oglądać prawdziwą feerię barw i zapachów!
Na szczególną uwagę zasługuje na pewno Alpinarium przedstawiające rośliny, które rosną w najwyższych partiach gór. Niedaleko odnowiono również część Arboretum przygotowując nowe wystawy (w tym Ogród Ginących Roślin Świata), podesty, do tego zakupiono kilka leżaków, ławeczek dzięki czemu wypoczynek jest tutaj bardziej niż wskazany.
Zachęcamy do śledzenia informacji o kwitnących roślinach na stronie internetowej Arboretum – pozwoli to trafić w najlepszy moment, aby podziwiać kwiaty w pełnej okazałości.
Wycieczkę do Rogowa można urozmaicić sobie uwzględniając również przejazd zabytkową kolejką wąskotorową i wizytą w tutejszym muzeum.
O kolej wąskotorowej i Arboretum w Rogowie pisaliśmy też tutaj.
Dojazd:
Samochodem: aby dojechać do Rogowa należy kierować się na wschód, na Brzeziny, a następnie kawałek DK 72. Dojazd zajmuje około 40-50 minut.
Pociąg: Do Rogowa można dojechać pociągiem Regio lub ŁKA, przy czym podróż najlepiej rozpocząć na stacji Łódź Widzew. Pociąg jedzie około 20-30 minut i kosztuje od 9 zł za osobę dorosłą w jedną stronę.
5. Niebieskie Źródła w Tomaszowie Mazowieckim oraz Spała
Kolejny pomysł na jednodniowy wyjazd, tym razem w kierunku południowo-wschodnim to wycieczka do Tomaszowa Mazowieckiego i Spały. Po raz kolejny nie pokazujemy tylko jednego miejsca, bo zachęcamy do wygospodarowania całego dnia lub weekendu, aby móc zobaczyć za jednym razem kilka ciekawych miejsc.
W Tomaszowie Mazowieckim na szczególną uwagę zasługują Niebieskie Źródła i znajdujący się tuż obok Skansen Rzeki Pilicy.
Niebieskie Źródła to rezerwat krajobrazowy, który swą nazwę zawdzięcza znajdującym się tutaj źródłom krasowym i zjawisku optycznemu dzięki któremu ma się wrażenie, że na dnie zbiornika są błękitne plamy. Spacer wokół jeziora to możliwość obserwowania wielu ptaków, ryb i płazów. Ich poznawaniu służy między innymi ścieżka edukacyjna z tablicami informacyjnymi.
Jak już wspomnieliśmy, blisko Niebieskich Źródeł zlokalizowany jest mały skansen, poświęcony rzece Pilicy. Znajdują się tutaj dość różnorodne eksponaty, ale wszystkie je łączy wspólny mianownik – wspomniana rzeka. Pierwszym budynkiem, który przykuwa uwagę jest stary, drewniany młyn, który został przeniesiony ze wsi Kuźnica Żerechowska. Koniecznie zajrzyjcie do środka, bo czekają tam nie tylko wyjaśnienia związane z funkcjonowaniem młyna, ale również bardzo dużo eksponatów.
W skansenie czeka jeszcze sporo innych ekspozycji. W części wojennej, zobaczyć możemy pojazdy wojenne i eksponaty wydobyte z rzeki, w tym opancerzony ciągnik artyleryjski Luftwaffe. Idąc dalej możemy zobaczyć schron, barkę, łodzie, a nawet poczekalnią z dworca kolejowego w Czarnocinie!
Jeśli interesuje Was tematyka wojenna, to nie możecie nie podjechać do bunkrów w Konewce, gdzie zwiedza się prawie 400 metrów schronu kolejowego z licznymi wystawami, pojazdami militarnymi oraz schrony techniczne (tak, tutaj mógł wjechać cały pociąg!). Uwaga, w środku jest chłodno (ok. 10-12 stopni) więc koniecznie zabierzcie ze sobą jakieś ciepłe ubrania.
Rzut beretem jest Spała – miejsce znane z dożynek i treningów sportowców. Dla nas jest to świetna baza wypadowa jeśli chodzi o rowery. W samym mieście warto zwrócić uwagę na słynnego żubra i mały, drewniany kościółek w samym centrum.
Dojazd:
Samochód: aby dojechać do Tomaszowa Mazowieckiego należy kierować się na południe drogą A1. Za Tuszynem, skręcamy na Wolbórz a następnie Tomaszów Mazowiecki. Droga zajmuje pomiędzy 1 a 1,5 godziny.
Pociąg: pomiędzy Łodzią a Tomaszowem Mazowieckim kursują pociągi ŁKA, Regio, IC. Podróż trwa od 0,5 do 1 godziny i kosztuje od 12 zł za osobę w jedną stronę.
6. Góra Kamieńsk
Coś dla fanów aktywnego wypoczynku! Góra Kamieńsk w okolicach Bełchatowa to najwyższe wzniesienie w centralnej Polsce. Jest to sztuczny nasyp powstały z wyniku wydobywania węgla w pobliskiej kopalni.
Najlepsze miejsce jeśli chodzi o narty w województwie łódzkim, ale również latem jest tutaj co robić. Zarówno po samej górze jak i po okolicach można pojeździć rowerem (jest tutaj ponad 60 km ścieżek rowerowych). Nawet jeśli preferujecie asfaltowe ścieżki, to tutaj je znajdziecie, bo gminy w okolicy są bardzo bogate, a ścieżki rowerowe są bardzo dobrze przygotowane.
Latem, w sezonie, u podnóża wzniesienia czeka wiele atrakcji głównie dla maluchów jak dmuchańce, trampoliny, świetną zabawą jest również tor saneczkowy.
A co w okolicy? Na przykład Kopalnia Bełchatów. Obejrzenie z punktu widokowego największej dziury w Polsce robi wrażenie.
Jeśli chcielibyście dowiedzieć się czegoś więcej o wydobywaniu węgla i działaniu kopalni to warto zajrzeć do znajdującego się w Bełchatowie PGE Giganty Mocy. Głównie dla dzieci, ale i dorośli mają możliwość poszerzenia horyzontów.
Więcej o Bełchatowie i okolicach możecie poczytać tutaj.
Dojazd:
Samochodem: dojazd do Góry Kamieńsk z Łodzi jest bardzo łatwy i mimo większej odległości dość szybki. Dojedziemy tutaj w 1-1,5 godziny jadąc na południe autostradą A1.
7. Lewityn w Pabianicach i Osada Rybacka Sereczyn
Tym razem będzie bardzo blisko Łodzi. Bo czasami wystarczy przekroczyć granice administracyjne miasta i odkrywać ciekawe miejsca. A takie właśnie miejsca polecamy w okolicach Łodzi i Pabianic.
Lewityn rekomendujemy zarówno fanom aktywnego wypoczynku jak i tego bardziej leniwego ;) Są tutaj place zabaw, przygotowane ścieżki dla pieszych i rowerzystów, jest plaża, można wypożyczyć rowerki wodne. Hitem okazał się pumptrack pełen górek i zakrętów wymagający dość dobrego zmysłu równowagi.
Kolejne miejsce to Osada Rybacka Sereczyn, gdzie początkowo mieliśmy jechać tylko na obiad. Nigdy wcześniej tutaj nie byliśmy mimo, że kilka osób rekomendowało nam tą miejscówkę już dużo wcześniej. I to był strzał w dziesiątkę! idealnie uzupełniający pobyt na Lewitynie. Tam było aktywnie, a tutaj na spokojnie. Poza pysznym jedzeniem w restauracji, gdzie serwują świeże ryby z własnej hodowli, można zajrzeć do zagrody ze zwierzętami gospodarczymi.
Dojazd:
Samochodem: w zależności od korków droga z centrum Łodzi zajmuje od 20 do 40 minut.
Komunikacja miejska: Łódź i Pabianice połączone są komunikacją miejską, więc można tutaj dotrzeć autobusem Z41 a następnie przejść około 20 minut. Cała droga z centrum Łodzi zajmuje ponad godzinę.
8. Zalew Jeziorsko
Były góry (a dokładniej jedna), będzie i woda ;)
Długo zastanawialiśmy się jakie miejsce polecić jeśli chodzi o taplanie się w wodzie. Początkowo miał być Zalew Sulejowski, ale obecna sytuacja na miejscu jest niepewna, sami mielibyśmy wątpliwości czy tam jechać, więc tym bardziej nie będziemy tutaj rekomendować wyjazdu w okolice Sulejowa. Nasz wybór padł zatem na Zalew Jeziorsko.
Jest to kolejne miejsce, które znamy głównie z wycieczek na dwóch kółkach i… lotu balonem! To tutaj był nasz pierwszy lot, który był elementem tworzenia materiałów promujących wykorzystanie Funduszy Europejskich w województwie. Rejony te znaliśmy do tej pory głównie z tras rowerowych, a jednak dopiero z wysokości mogliśmy szczegółowo przyjrzeć się rozległemu terenowi zalewu. Bo trzeba wiedzieć, że Jeziorsko to największy zbiornik wodny w województwie łódzkim, a co więcej znajduje się tutaj również największy rezerwat w województwie – rezerwat przyrody Jeziorsko.
Jest to dom dla wielu ciekawych okazów ptaków jak czaple, kormorany, rybitwy, żurawi, a nawet orłów. Wokół Jeziorska znajduje się też wiele dzikich plaż, czasami wystarczy przejść kawałek dalej, aby mieć skrawek plaży tylko dla siebie.
Trzeba się spodziewać, że infrastruktura i atrakcje wokół będą stale się rozwijać. Obecnie znajduje się tutaj sporo miejsc noclegowych, pól kempingowych, kilka przystani, można wypożyczać kajaki, rowerki wodne.
Dojazd:
Samochodem: aby dojechać z Łodzi nad Zalew Jeziorsko należy kierować się na zachód, na Pęczniew, przez Konstantynów Łódzki. Droga zajmuje lekko ponad godzinę.
9. Łódź: Park Ocalałych i Centrum Dialogu Marka Edelmana.
Na koniec gratis – jedno miejsce w Łodzi!
Wielokrotnie już pisaliśmy i polecaliśmy najciekawsze miejsca w naszym rodzimym mieście (np. tutaj). O Parku Ocalałych wspominaliśmy, ale nigdy nie polecaliśmy jako best of the best. Bo na to miejsce nie należy patrzeć pod kątem najlepszej czy najpopularniejszej atrakcji w mieście. Dla nas to bardziej miejsce do zadumy, poznania historii, zatrzymania się na chwilę. Mimo, że park, to jakoś nie potrafimy tu przyjechać tylko w celach rekreacyjnych.
Miejsce to upamiętnia Żydów, więźniów getta łódzkiego (Litzmannstadt Ghetto), którzy przeżyli holocaust. Każdy z nich, który dotarł do Łodzi posadził drzewo w parku – 418 osób, ale łącznie posadzonych jest 450 drzew. Każde oznaczające jedną osobę.
Nad parkiem góruje Kopiec Pamięci, a na samej górze czeka na ławeczce Jan Karski. Na drugim końcu parku jest staw, a nad nim Pomnik Polaków Ratujących Żydów – na specjalnych tablicach zapisane są imiona i nazwiska Polaków, których uhonorowano tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Patrząc z góry można zauważyć, że tablice są umieszczone na ścianach, które układają się w Gwiazdę Dawida.
Coś jeszcze? Na terenie parku znajduje się budynek – Centrum Dialogu im. Marka Edelmana. W środku można oglądać za darmo wystawy stałe, odbywają się tutaj wydarzenia kulturalne, konferencje, wystawy czasowe itp.
Mapa atrakcji w centralnej Polsce
Poniżej przedstawiamy Wam mapę z zaznaczonymi wszystkimi powyższymi atrakcjami w centralnej Polsce, krok od Łodzi :)
Mamy nadzieję, że dzięki temu wpisowi zaplanowaliście sobie chociaż kilka najbliższych weekendów, aby poznać bliższe i dalsze okolice Łodzi.
--- autopromocja ---
Mapa Łodzi z ponad 120 punktami!
Polecamy naszą mapę!
Szukasz mapy z atrakcjami Łodzi? Tutaj znajdziesz ponad 120 punktów na jednej mapie, od atrakcji, ciekawych miejsc, po noclegi i restauracje. Odkrywaj z nami Łódź!
>>> Polecamy również naszą książkę “Łódzkie dla każdego”! W książce znajdziesz 268 stron pełnych inspiracji, opisów, proponowanych tras zwiedzania, naszych ocen oraz praktycznych informacji. Wyruszaj w drogę i zwiedzaj z nami centralną Polskę!
Nasz wybór padł na miejsca różnorodne, aby każdy mógł znaleźć coś dla siebie, a jednocześnie pokazując jak wiele ciekawych miejsc jest tak blisko miasta. Nie ukrywamy, że sami przy okazji też odkryliśmy ciekawe zakątki. Trochę ograniczała nas narzucona w ramach projektu siatka, aby pokazać coś z każdego kierunku, bo w większości moglibyśmy spokojnie zaprezentować Wam jeszcze kilka dodatkowych miejsc wartych zobaczenia. Ale i na to przyjdzie czas :)
…preferuje spokojne, leniwe wakacje, ale nie przepuści okazji, aby zobaczyć coś ciekawego i dzielnie dotrzymuje kroku Kamili. Wbrew pozorom uwielbia również aktywny wypoczynek :) Jest odpowiedzialny za organizacyjną i praktyczną część wyjazdu, tj. dba o to, abyśmy bezpiecznie i szybko dojechali do... Więcej o nas >>
Austria
Azory
Chiny
Cypr
Czechy
Dania
Dominikana
Dubaj
Hiszpania
Islandia
Japonia
Kuba
Litwa
Madera
Malta
Maroko
Meksyk
Niemcy
Polska
Portugalia
Singapur
Słowacja
Stany Zjednoczone
Szwajcaria
Ukraina
Węgry
Wielka Brytania
Włochy
Wyspy Kanaryjskie
Wyspy Owcze
