Zamek Krzyżtopór w Ujeździe

Czas na kolejne ciekawe miejsce w Polsce. Tym razem zabieramy Was do województwa świętokrzyskiego, aby zobaczyć ruiny Zamku Krzyżtopór w Ujeździe. Zamku, który nie był typowym zamkiem, a na dodatek, jego lata świetności były dość… krótkie.

Każdy nasz wyjazd staramy się tak zaplanować, aby zobaczyć zupełnie różne miejsca w okolicy. Nie ograniczamy się tylko do miejsc dla dorosłych czy tylko do miejsc dla dzieci, bo przecież nawet jeżeli wydaje się, że coś jest mało interesującego dla maluchów, to już rodziców w tym głowa, aby to zainteresowanie rozpalić.

Podobnie było z wrześniowym, weekendowym wypadem do sandomierskich sadów. Będąc w okolicy nie mogliśmy nie zajrzeć do miejsca, które zostało oznaczone Złotą Pinezką Google w województwie świętokrzyskim. Tym bardziej, że jeszcze nigdy wcześniej tutaj nie byliśmy. Mowa oczywiście o tytułowym Zamku Krzyżtopór w Ujeździe.

Zamek Krzyżtopór – historia

Zamek Krzyżtopór zbudowany został w XVII wieku na zlecenie Krzysztofa Ossolińskiego i przez moment był największym kompleksem pałacowym w Europie (miał ustąpić dopiero Wersalowi). No właśnie, bo trzeba na początku zaznaczyć, że nie był to typowy zamek obronny, a raczej pałac z funkcjami obronnymi.

Dokładna historia obiektu nie jest do końca znana, co sprawia, że można znaleźć w internecie wiele domysłów, legend, nawiązań, symboliki których nie sposób zweryfikować. Najpopularniejsze ciekawostki dotyczące zamku, to te najbardziej namacalne, czyli dotyczące symboliki związanej z liczbą wież (tyle ile pór roku, czy kwartałów), okien (tyle ile dni w roku), pokoi (tyle ile tygodni) itp.

Wiadomo jednak, że zamek nie przetrwał długo. W 1655 roku, podczas potopu szwedzkiego, został podstępem zdobyty przez Szwedów i zgrabiony. Co ciekawe, w trakcie działań nie zniszczono murów zamku. W II połowie XVIII wieku, gen. Jan Michał Pac częściowo wyremontował zamek, jednak po jego wyjeździe, wskutek walk zamek popadał w ruinę. Ostatecznie, dopiero w 1991 roku udostępniono go odwiedzającym.

Warto również wspomnieć, że kilkakrotnie próbowano przeprowadzić odbudowę czy rekonstrukcję, ale póki co nadal pozostają tutaj ruiny zamku.

Mimo, że jest to jedna z topowych atrakcji województwa świętokrzyskiego, to na miejscu nie było wielu odwiedzających. Byliśmy w słoneczną sobotę, około południa, a nie staliśmy w kolejce do kasy, również wewnątrz nie mieliśmy problemu ze sprawnym i łatwym poruszaniem się po wyznaczonych szlakach.

Dojazd do Zamku Krzyżtopór

Zamek Krzyżtopór znajduje się w małej miejscowości Ujazd, pomiędzy Kielcami, a Sandomierzem (mniej więcej na wysokości Opatowa). Dojazd samochodem z Sandomierza zajmuje około 40 minut, a z Kielc godzinę.

Tuż przy zamku znajduje się bezpłatny parking samochodowy. Niestety jest dość mały, więc może się okazać, że zabraknie miejsca dla wszystkich. Na szczęście jest dość spora rotacja i wystarczy poczekać kilka minut, a zaraz zwolni się jakieś miejsce.

Zwiedzanie zamku

Na zwiedzanie warto zaplanować około 2-3 godziny. Zamek Krzyżtopór można zwiedzać przygotowanymi trasami, a jest ich pięć. Można, ale nie trzeba nimi podążać. Można iść każdą z nich lub samemu snuć się po murach i pomieszczeniach. Tutaj musimy jednak zaznaczyć, że na czas pandemii zalecany jest ruch jednokierunkowy na trasach zwiedzania (co prawda mało kto tego przestrzegał).

Już wchodząc, na bramie wjazdowej warto wypatrzeć krzyż i topór. Po przekroczeniu bramy wchodzi się na imponujący dziedziniec, skąd rozpoczynają się trasy zwiedzania.

Do wyboru są trasy oznaczone kolorami: zielona – bastiony, niebieska – oficyna i pałac, błękitna – źródło i ogrody (ze źródełka zaopatrywano zamek w wodę, funkcjonuje do dzisiaj), źółta – piwnice, czerwona – piwnice dla odważnych. Szlaki poszczególnych tras są oznaczone kolorowymi strzałkami, ale my musimy przyznać, że w trakcie jednego szlaku zboczyliśmy na inny, potem na kolejny i tak przeszliśmy większość tras.

Której trasy nie wybierzecie, zwiedzanie zamku to nie lada przygoda, bo niewiele jest takich miejsc w Polsce. Można snuć opowieści o tym jak wyglądało tutaj życie, jakiej historii świadkami były mury, czy w końcu wkręcić się w historie związane z duchami ;) Warunki idealne, szczególnie jeśli wybierzecie pakiet z nocnym zwiedzaniem.

O ile mury, których zachowało się aż 90%, dają naszej wyobraźni pole do popisu, to jednak brakowało nam na miejscu wizualizacji lub ciekawostek, bo mało kto dowie się, że podobno były tutaj szklane sufity (a w sali jadalnej nawet szklany strop z akwarium z egzotycznymi rybkami!), do zaprawy użyto białek z miliona jaj kurzych, a na poziomie piwnic znajdowały się stajnie na 100 koni z marmurowymi żłobami (!!!). Aby dotrzeć do takich informacji warto zapoznać się ze stroną internetową zamku lub wykupić usługę przewodnika.

Wielokrotnie, podczas zwiedzania brakowało nam większej ilości tablic z informacjami o poszczególnych pomieszczeniach, ich funkcjach itp. Jedynie na początku zwiedzania jest opis szlaków, a następnie, na murach jedynie tabliczki z nazwami pomieszczeń lub obiektów i kierunkiem zwiedzania.

Pomocna tutaj może okazać się dedykowana aplikacja, gdzie można zobaczyć wizualizacje poszczególnych pomieszczeń. Niestety nie zadziałała nam w pełni poprawnie, ale ma potencjał! ;)

Informacje praktyczne

Jeśli planujecie wizytę w Zamku Krzyżtopór, weźcie ze sobą koniecznie wygodne buty i ubranie. Zwiedzając zamek chodzi się po nierównościach, schodach, a jeśli chcecie zejść do piwnic (co gorąco polecamy), to momentami nawet trzeba będzie iść na czworaka. W niektórych miejscach może się również przydać latarka. Telefony dadzą radę, ale pamiętajcie, że latarka bardzo szybko czerpie baterię w telefonie.

Niestety nie da się całego miejsca zobaczyć jeżdżąc z wózkiem. Na dziedziniec wózkiem bez problemu można wjechać, ale do wielu części prowadzą schody. Zaprawieni rodzicie jednak nie powinni mieć żadnych problemów :)

Zamek Krzyżtopór – cennik

Wejście do zamku kosztuje: 12 zł – osoba dorosła, 9 zł – ulgowy. Są to ceny dla sezonu wysokiego. Poza sezonem bilety kosztują odpowiednio 10 zł i 7 zł.

Dzieci do lat 6 wchodzą za darmo.

Jest to naprawdę bardzo niska cena jak na obiekt tego typu, więc korzystajcie zanim podniosą ceny! ;-)

Nasza opinia o Zamku Krzyżtopór

Podróż do Zamku Krzyżtopór chodziła za nami już od jakiegoś czasu, a dopiero teraz nadarzyła się okazja. Kolejny raz pandemia zmotywowała do tego, aby odkrywać wyjątkowe miejsca w Polsce. Bo zdecydowanie Zamek Krzyżtopór jest jednym z ciekawszych zamków w Polsce.

Idealny na rodzinne wycieczki, bo dzieci mogą puścić wodze wyobraźni i poczuć się jak w prawdziwym pałacu. Miejsce to jest również świadkiem wielu sesji fotograficznych (w tym oczywiście ślubnych), koncertów i realizacji filmów oraz programów.

Coś czujemy, że za kilka, kilkanaście lat zmieni się nie do poznania, za co mocno trzymamy kciuki!

—

Szukasz innych inspiracji na podróże po Polsce? Polecamy również nasze inne wpisy:

• 13 zamków województwa łódzkiego – czy znasz je wszystkie?
• Sandomierz i okolice – pomysł na wyjazd szlakiem jabłkowym
• Dolny Śląsk – nie tylko zamki i pałace
• Dolny Śląsk: Zamek Książ – cudze chwalicie, swego nie znacie
• Zamek w Malborku
• Pałac w Mosznej (nie Zamek w Mosznie) :)
• Kopalnia Soli “Wieliczka”: Solilandia, Trasa Górnicza czy Turystyczna – co wybrać?
• Kraków, Wawel i Wieliczka w jeden dzień? Da się! :)
• (Nie tylko) Zamki Jury Krakowsko-Częstochowskiej
• Nasze porady gdzie wyjechać na wakacje w Polsce?